برخی از کودکان در دوران جنینی و برخی دیگر پس از تولد دچار مشکلات و بیماری‌های ارتوپدی می‌شوند که اگر به موقع تشخیص داده نشوند و برای درمان آنها اقدامی نکنند، زندگی او با مشکلات و چالش‌های زیادی همراه می‌شود. پا چنبری، پرانگشتی، صافی کف پا، دررفتگی لگن و پا پرانتزی از شایع‌ترین بیماری های ارتوپدی در کودکان است که اگر فرزند شما مبتلا به یکی از آنها، پیشنهاد می‌کنیم مطالعه این متن را از دست ندهید.
علل بروز مشکلات ارتوپدی در کودکان چیست؟
بروز مشکلات ارتوپدی کودکان به عوامل مختلفی برمی‌گردد. البته این مشکلات به دو گروه مشلکلات وراثتی و مشکلاتی که بعد از تولد کودک ایجاد می‌شوند، تقسیم شده‌اند. در ادامه این بخش علل اصلی بروز این مشکلات را به صورت کامل مورد بررسی قرار داده‌ایم.
- عوامل ژنتیکی و موروثی
- آسیب‌ها و تروماها
- بیماری‌های عفونی مرتبط با استخوان و مفاصل
- اختلالات رشد
- مصرف داروهای خاص در دوران بارداری
شایع‌ترین مشکلات ارتوپدی کودکان
در بین تمامی بیماری های ارتوپدی اطفال که در جوامع مختلف مشاهده شده است، برخی از آنها به نسبت سایر بیماری‌ها، شایع‌تر هستند که در ادامه این بخش تمامی آنها را مورد بررسی قرار داده‌ایم. توصیه می‌کنیم هرکدام از آنها را در کودک خود مشاهده کردید، حتما به یک فوق تخصص ارتوپد ماهر و باتجربه مراجعه کنید تا روند درمان طفل شما را به بهترین شکل ممکن، درپی بگیرد.
اسکولیوز
یکی از بیماری های شایع ارتوپدی در کودکان، اسکولیوز یا انحراف ستون فقرات است. در این وضعیت ستون فقرات کودک صاف نیست و به چپ یا راست منحرف شده است. معمولا این بیماری در زمان رشد فرد اتفاق می‌افتد و بیشتر شاهد ظهور آن در کودکی و نوجوانی هستیم که به تدریج در صورت عدم درمان، شدیدتر و بدتر خواهد شد. عواملی مثل ژنتیک، عوامل محیطی، مشکلات و اختلالات رشد، تروما، صدمات شدید و… باعث بروز این بیماری می‌شود. برای درمان لازم است که به موقع به متخصص ستون فقرات یا فوق تخصص ارتوپد اطفال مراجعه شود.
پا چنبری
بیماری پا چنبری (Clubfoot) یک اختلال ارتوپدی اطفال است که معمولاً از زمان تولد و به دلیل ارثی ایجاد می‌شود. در این بیماری، یک یا هر دو پا به طور نامعمولی چرخیده و متمایل به داخل و به صورت وارونه هستند. این کودکان پاهایشان مثل بقیه نوزادان، صاف نیست و انگشتان پای آنها به طرف پای دیگر متمایل است.
بیماری پا چنبری می‌تواند شدیدترین اختلالات مفصلی را ایجاد کند، اما با درمان مناسب، اکثر بیماران شانس اصلاح پاها یا حتی درمان کامل را داشته باشند.
کودکانی که به پاپنچری مبتلا هستند نیاز دارند تا بیماریشان توسط فوق تخصص ارتوپد اطفال آن هم به موقع تشخیص داده شود و خیلی زود درمان مناسب برای آنها شروع شود. این بیماری هرچند خانواده‌ها را با چالش‌هایی مواجه می‌کند، اما درصورت مراجعه به موقع به پزشک، می‌تواند درمان شود؛ زیرا اقدامات به‌موقع اثرات بیشتری را برای داشتن یک درمان موفق، به دنبال دارد. درمان معمولاً شامل روش‌هایی است که به کاهش تمایل پاها به داخل کمک می‌کند. از جمله این درمان‌ها می‌توان به استفاده از کفش‌های ویژه، فیزیوتراپی و گاهی جراحی اشاره کرد.
پا پرانتزی
پا پرانتزی هم یکی دیگر از بیماری های ارتوپدی کودکان است که در آن پا به شکل کوچک‌تر و در قسمت زانو، متمایل به باز شدن به شکل پرانتز و منحنی و با زوایای نامطلوب قرار می‌گیرد. علت این وضعیت معمولاً به عوامل ژنتیکی، محیطی یا اختلالات رشدی کودک برمی‌گردد.
متخصص ستون فقرات پس از معاینه کودک، معمولا برای درمان پا پرانتزی از روش‌هایی که باعث کاهش تمایل پاها به داخل و کم‌شدن انحنای آنهاست، استفاده می‌کند. این کودکان از کفش‌های ویژه استفاده می‌کنند و در کنار آن پزشک فیزیوتراپی را نیز توصیه می‌کند. اگر درمان با این روش‌ها انجام نشد، ممکن است متخصص ستون فقرات جراحی را پیشنهاد دهد.
دررفتگی لگن
یکی دیگر از اختلالات ارتوپدی اطفال، دررفتگی لگن است که معمولاً در دوران حاملگی مادر برای جنین اتفاق می‌افتد. کودکی که متولد می‌شود لگن ناپایدار دارد که پزشکان به آن دیسپلازی مادرزادی مفصل لگن هم می‌گویند.
کودکی با دیپسلازی شدید متولد شود، درواقع مفصل لگنش به طور کامل دررفته است و در این حالت قسمت گرد و توپی‌شکل استخوان ران او، از کاسه لگن کاملا بیرون می‌آید. در این وضعیت طفل دچار دیسپلازی زانویی شده است.
صافی کف پا
صافی کف پا در کودکان مبتلا به این صورت است که کف پای آنها همانند سایر افراد دچار هیچ گونه گودی یا انحنایی نیست وکاملا صاف است و تمام سطح کف پای آنها به زمین برخورد می‌کند.
برخی از کودکان متبلا به کف پای صاف، در حرکت و راه رفتن، ایستادن و حمل‌ونقل وسایل دچار چالش می‌شوند و اگر درمان نشوند، کمردرد یکی از مشکلات بعدی آنها خواهد بود.
علت اصلی صافی کف پا در کودکان به طور عمده به ژنتیک و عوامل وراثتی برمی‌گردد. در بعضی موارد، عوامل محیطی مانند استفاده از کفش‌های نامناسب یا قدم‌زدن روی سطوح صاف و سخت ممکن است این وضعیت را تشدید کنند.
درمان صافی کف پا با استفاده از کفش‌های ارتوپدی خاص و فیزیوتراپی امکان‌پذیر است. هدف از درمان این وضعیت ایجاد یک قوس طبیعی در کف پا و افزایش پشتیبانی و استحکام عضلات و استخوان‌ها است. برای تشخیص و درمان مناسب، مشاوره با پزشک متخصص ارتوپدی بهترین راهکار است.
پر انگشتی
پرانگشتی یا پلی داکتیلی که از شایع‌ترین بیماری‌های ارتوپدی کودکان است، اغلب در بدو تولد مشاهده می‌شود. درواقع نوزاد با یک انگشت اضافه که کامل رشد نکرده است و هیچ کارکردی ندارد در دست یا پاهای خود متولد می‌شود یا زائده‌ای گوشتی در کنار یکی از انگشتان دست یا پا وجود دارد. عوامل محیطی و وراثتی از مهم‌ترین دلایل بروز پرانگشتی است.
تشخیص و درمان بیماری های ارتوپدی کودکان در مطب دکتر بهامین عطار
در صورتی که نوزاد تازه متولد شده یا کودک خردسال شما همانند سایر نوزادان نیست و تفاوت‌های ظاهری را در کف پا، انگشتان دست و پا و حتی لگن و پاهایشان مشاهده می‌کنید، توصیه می‌کنیم برای بررسی دقیق‌تر مشکل، به متخصص ارتوپد اطفال مراجعه کنید.
دکتر بهامین عطار می‌تواند در این زمینه بهترین خدمات را به شما ارائه دهد. ایشان فوق تخصص ارتوپد هستند و با سال‌ها تجربه و تخصص در تشخیص و درمان بیماری‌های مرتبط با استخوان، مفاصل، ستون فقرات و… به راحتی و با به روزترین دستگاه‌ها، تجهیزات و دانش پزشکی ابتدا به تشخیص صحیح بیماری کودک شما می‌پردازد و سپس بهترین راهکار و روش درمانی را معرفی می‌کند.
توجه: مطالب موجود در مجله ، جایگزین نسخه پزشکان نیست. اگر مشکل پزشکی دارید، برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کنید.